หุ่นยนต์พาโรช่วยปรับการทำงานของสมองมนุษย์

หุ่นยนต์พาโรช่วยปรับการทำงานของสมองมนุษย์

ก่อนหน้านี้สถาบันวิทยาการหุ่นยนต์ภาคสนาม (ฟีโบ้) ได้ร่วมกับศูนย์เทคโนโลยีอิเล็กทรอนิกส์และคอมพิวเตอร์แห่งชาติ (เนคเทค) ในการวิจัยนำเทคโนโลยีหุ่นยนต์มาช่วยบำบัดผู้ป่วยเด็กออธิสติกส์ เราได้นำหุ่นยนต์ PARO จากประเทศญี่ปุ่นพัฒนาขึ้นโดย ดร.ทากาโนริ ชิบาตะ มาเป็นเครื่องมือในการวิจัยในครั้งนี้ ทางสถาบันฯมีความเชื่อว่าหุ่นยนต์ของเล่นเป็นสิ่งประดิษฐ์ที่ดึงดูดและกระตุ้นความสนใจจากเด็กๆทั่วไปรวมทั้งกลุ่มเด็กป่วยด้านออธิสติกส์ด้วย ทั้งนี้หลายหน่วยงานวิจัยในต่างประเทศจึงริเริ่มทดลองนำหุ่นยนต์มาเป็นตัวสื่อปฏิสัมพันธ์กับเด็กที่มีอาการผิดปกติเหล่านี้ หุ่นยนต์ของเล่นเหล่านี้บางครั้งให้ความเป็นกันเองและความ “อุ่นใจ” ต่อเด็กๆมากกว่าผู้ใหญ่รอบข้างเสียอีก ผมเคยสังเกตเด็กป่วยที่ต้องไปหาคุณหมอบ่อยๆในวัยเด็กจะเกิดความระแวงเมื่อเห็นผู้ใหญ่เล่นด้วยและยิ้มให้ คงเป็นเพราะคุณหมอเหล่านั้นต้องหลอกล่อเล่นกับเด็กจนเพลินเสียก่อนแล้วจึงทิ่มเข็มฉีดยา เด็กบางคนถึงกลับวิ่งอ้อมไปดูด้านหลังผู้ใหญ่ที่ยืนยิ้มเอามือไพล่หลังอยู่เพราะกลัวว่าในมือ “ผู้ใหญ่ใจดี” มีเข็มฉีดยาอยู่

นอกจากบทบาทต่อเด็กออธิสติกส์แล้ว หุ่นยนต์พาโรยังมีส่วนในการปรับการทำงานของผู้ป่วยที่อาการทางสมองโดยเฉพาะด้านความจำ (Cognitive Disorders) ในประเทศญี่ปุ่นนั้น สำนักงานสถิติแห่งชาติคาดหมายกันว่าภายในหกปี (ค.ศ. 2015) ประมาณ 26% ของประชากรทั้งหมดจะมีอายุเกิน 65 ปี บุคลากรสูงวัยเหล่านี้เมื่อมีอาการเจ็บป่วยขึ้นมาต้องการการรักษาที่ถูกต้อง ประเทศญี่ปุ่น สหรัฐอเมริกาและประเทศพัฒนาแล้วอื่นๆที่มีระบบสวัสดิการสังคมค่อยข้างสมบูรณ์แบบจึงต้องจัดสรรงบประมาณค่อนข้างสูง ประมาณ 4 ล้านเยนต่อคน สำหรับสถานการณ์เช่นนี้ ซึ่งแน่นอนทำให้ต้นทุนสังคมสูงขึ้น การรักษาสภาพความเป็นอยู่ที่ดีให้แก่ผู้สูงวัยเหล่านี้มีผลทำให้อาการทางสมองดังกล่าวลดลงหรืออย่างน้อยเกิดอาการช้าขึ้น ดังนั้นนอกจากการถือเป็นหน้าที่ของคนหนุ่มสาวที่ต้องมีกตัญญูกตเวทิตาดูแลญาติผู้ใหญ่และสังคมต้องตอบแทนผู้สูงวัยที่ทำงานด้วยดีมาชั่วชีวิตแล้ว ยังเป็นลดงบประมาณลงมากเมื่อเทียบกับค่าใช้จ่ายด้านตัวยารักษาและสวัสดิการอื่นๆเมื่อมีการเจ็บป่วยจริงขึ้นมา

มีอยู่หลายวิธีการที่สามารถป้องอาการทางสมองเช่น การใช่ยา การดูแลเรื่องอาหาร การบำบัดด้วยศิลปะ ดนตรี การเรียนรู้สิ่งใหม่ การออกกำลังกาย การเลี้ยงสัตว์ อย่างไรก็ตามผมเคยได้ยินผู้ใหญ่บางท่านที่รักเมตตาสัตว์ไม่แนะนำให้เลี้ยงสัตว์ในช่วงที่มีอายุมากแล้ว เพราะเมื่อสัตว์เหล่านั้นตายลง มีผลทำให้ผู้เลี้ยงมีจิตใจห่อเหี่ยวตามไปด้วย สถาบันทางวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีอุตสาหกรรมชั้นสูงแห่งชาติที่ประเทสญี่ปุ่น (AIST) ได้ทำการวิจัยหาทางออกโดยประดิษฐ์หุ่นยนต์พาโรขึ้นมาเป็นสื่อกลางสัมผัสความรู้สึกของผู้สูงวัย ผลการทดลองที่ให้ท่านเหล่านั้นมีปฏิสัมพัน์กับพาโร พบว่าประมาณ 50% ของผู้เข้าทดสอบมีการทำงานของสมองดีขึ้น โดยทีมวิจัยของ AIST สรุปจากการวัดคลื่นสมอง (Brain Wave) ผมเองได้หารือกับน้องชาย นายแพทย์สมชาย เหล่าวัฒนา ที่เป็นหมอด้านสมอง (Neurology) ทำงานอยู่ที่สหรัฐอเมริกา นายแพทย์สมชายแนะนำว่าผลการวัดคลื่นสมองเป็นเพียงมิติเดียวเท่านั้น ยังไม่ควรสรุปชัดเจนจนเกินไป

เพื่อเป็นการเตรียมตัวสังคมไทยให้มีวิธีการทางเทคโนโลยีที่ดีที่สุดสำหรับ Aging Society ทางสถาบันวิทยาการหุ่นยนต์ภาคสนาม (ฟีโบ้) มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีพระจอมเกล้า ธนบุรี จึงได้บรรจุแผนการวิจัยเรื่องนี้ในโครงการใหญ๋ของสถาบันฯ “เทคโนโลยีหุ่นยนต์เพื่อคนสูงวัย”

โปรดติดตามรายละเอียดทางเทคนิคเพิ่มเติมจากเว็ปไซด์ www.fibo.kmutt.ac.th ครับ

ท่านผู้อ่านสามารถส่งข้อคิดเห็น/เสนอแนะมาที่ผู้เขียนที่ djitt@fibo.kmutt.ac.th

ข้อมูลจำเพาะของผู้เขียน

ดร. ชิต เหล่าวัฒนา จบปริญญาตรีวิศวกรรมศาสตร์ (เกียรตินิยม) จากมหาวิทยาลัยเทคโนโลยีพระจอมเกล้า ธนบุรี ไดัรับทุนมอนบูโช รัฐบาลญี่ปุ่นไปศึกษาและทำวิจัยด้านหุ่นยนต์ที่มหาวิทยาลัยเกียวโต ประเทศญี่ปุ่น เข้าศึกษาต่อระดับปริญญาเอกที่มหาวิทยาลัยคาร์เนกี้เมลลอน สหรัฐอเมริกา ด้วยทุนฟุลไบรท์ และจากบริษัท AT&T ได้รับประกาศนียบัตรด้านการจัดการเทคโนโลยีจากสถาบันเทคโนโลยีแห่งมลรัฐแมสซาชูเซสต์ (เอ็มไอที) สหรัฐอเมริกา

ภายหลังจบการศึกษา ดร. ชิต ได้กลับมาเป็นอาจารย์สอนที่มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีพระจอมเกล้า ธนบุรี และเป็นผู้ก่อตั้งสถาบันวิทยาการหุ่นยนต์ภาคสนาม หรือที่คนทั่วไปรู้จักในนาม “ฟีโบ้ (FIBO)” เป็นหน่วยงานหนึ่งในมหาวิทยาลัยเทคโนโลยีพระจอมเกล้า ธนบุรี เพื่อทำงานวิจัยพื้นฐาน และประยุกต์ด้านเทคโนโลยีหุ่นยนต์ ตลอดจนให้คำปรึกษาหน่วยงานรัฐบาล เอกชน และบริษัทข้ามชาติ (Multi-national companies) ในประเทศไทยด้านการลงทุนทางเทคโนโลยี การใช้งานเทคโนโลยีอัตโนมัติชั้นสูง และการจัดการเทคโนโลยีสารสนเทศอย่างมีประสิทธิภาพ และเป็นสถาบันการศึกษาแห่งแรกของประเทศไทยที่เปิดสอนระดับปริญญาโทสาขาวิทยาการหุ่นยนต์และระบบอัตโนมัติโดยเฉพาะ